Paradontoza, znana również jako zapalenie przyzębia, to przewlekła choroba bakteryjna, która atakuje tkanki odpowiedzialne za utrzymanie zębów. Z czasem dochodzi do uszkodzenia dziąseł, więzadeł zębowych oraz kości wyrostka zębodołowego. Ponieważ jest to druga najczęstsza przyczyna utraty zębów po próchnicy, wczesne rozpoznanie objawów oraz skuteczne leczenie są niezwykle istotne. Dlatego warto zwracać uwagę na pierwsze sygnały świadczące o problemach przyzębia.
1. Objawy paradontozy
Objawy paradontozy pojawiają się stopniowo i mogą początkowo nie budzić niepokoju. Przede wszystkim warto zwrócić uwagę na:
- Krwawienie dziąseł – najczęściej występuje podczas szczotkowania, nitkowania lub jedzenia twardszych produktów. Jest to jeden z pierwszych objawów choroby.
- Zaczerwienienie i obrzęk dziąseł – stan zapalny sprawia, że dziąsła stają się wrażliwe i nabrzmiałe.
- Recesję dziąseł – cofanie się dziąseł odsłania szyjki zębowe, co powoduje nadwrażliwość na ciepło, zimno oraz słodkie pokarmy.
- Nieprzyjemny zapach z ust (halitoza) – jest wynikiem gromadzenia się bakterii w kieszonkach dziąsłowych.
- Rozchwianie i przesunięcie zębów – pojawia się, gdy dochodzi do osłabienia tkanek podporowych oraz kości, co może skutkować utratą zębów.
- Ból dziąseł i zębów – ból może występować w zaawansowanych stadiach choroby, gdy proces zapalny się pogłębia.
Z tego powodu każda z tych zmian powinna być sygnałem do wizyty u stomatologa, który oceni stan zdrowia przyzębia.
2. Przyczyny paradontozy
Paradontoza rozwija się głównie z powodu nagromadzenia płytki bakteryjnej i kamienia nazębnego, które powodują stan zapalny dziąseł. Jednak istnieje wiele czynników zwiększających ryzyko wystąpienia choroby. Do najważniejszych należą:
- Niewłaściwa higiena jamy ustnej – brak regularnego szczotkowania i nitkowania sprzyja namnażaniu bakterii.
- Palenie papierosów – osłabia ukrwienie dziąseł i zmniejsza odporność na infekcje.
- Cukrzyca – zaburzenia metaboliczne zwiększają podatność na infekcje bakteryjne.
- Predyspozycje genetyczne – skłonność do paradontozy może być dziedziczna.
- Stres i obniżona odporność – osłabiony organizm gorzej radzi sobie z infekcjami bakteryjnymi.
- Zaburzenia hormonalne – zmiany hormonalne w ciąży lub menopauzie osłabiają strukturę dziąseł.
- Niedobory witamin – szczególnie witaminy C i D, które wpływają na zdrowie dziąseł.
W rezultacie świadomość tych czynników ryzyka oraz ich eliminacja odgrywa kluczową rolę w zapobieganiu paradontozie.
3. Leczenie paradontozy
Leczenie paradontozy zależy od stopnia zaawansowania choroby. Wczesne zmiany można skutecznie zahamować, jednak zaawansowana paradontoza wymaga bardziej intensywnych działań.
Leczenie domowe
- Prawidłowa higiena jamy ustnej – delikatne szczotkowanie zębów miękką szczoteczką oraz stosowanie nici dentystycznej pomaga usunąć płytkę bakteryjną.
- Stosowanie płukanek antyseptycznych – płyny z chlorheksydyną skutecznie zmniejszają ilość bakterii w jamie ustnej.
- Odpowiednia dieta – spożywanie produktów bogatych w witaminy C, D i minerały wspiera regenerację dziąseł oraz wzmacnia odporność.
- Regularne usuwanie kamienia nazębnego – zabieg skalingu pomaga wyeliminować nagromadzony kamień, który podrażnia dziąsła.
Leczenie stomatologiczne
- Skaling i piaskowanie
- Usuwanie kamienia nazębnego za pomocą ultradźwięków oraz piaskowanie powierzchni zębów pozwala zmniejszyć stan zapalny.
- Kiretaż
- Zabieg polega na oczyszczeniu kieszonek dziąsłowych z bakterii i zainfekowanej tkanki. Dzięki temu możliwa jest regeneracja przyzębia.
- Leczenie farmakologiczne
- Stosowanie antybiotyków i preparatów przeciwbakteryjnych wspomaga proces leczenia oraz hamuje namnażanie bakterii.
- Zabiegi chirurgiczne
- W zaawansowanej paradontozie lekarz może wykonać zabiegi regeneracyjne, takie jak przeszczepy dziąseł lub odbudowę kości.
- Szynowanie zębów
- W przypadku rozchwiania zębów stosuje się specjalne szyny stabilizujące, które poprawiają komfort pacjenta.
4. Profilaktyka paradontozy
Zapobieganie paradontozie jest znacznie prostsze niż jej leczenie. Dlatego warto przestrzegać kilku kluczowych zasad:
- Dokładna higiena jamy ustnej – regularne szczotkowanie, nitkowanie oraz stosowanie płukanek antybakteryjnych.
- Profesjonalne usuwanie kamienia – co najmniej dwa razy w roku warto wykonać skaling w gabinecie stomatologicznym.
- Zdrowy tryb życia – unikanie palenia papierosów, zdrowa dieta oraz odpowiednia ilość snu wspierają odporność organizmu.
- Regularne wizyty kontrolne – pozwalają wcześnie wykryć objawy paradontozy i podjąć odpowiednie leczenie.
Podsumowanie
Paradontoza objawia się krwawieniem dziąseł, ich obrzękiem, recesją oraz rozchwianiem zębów. Ponieważ choroba rozwija się stopniowo, jej wczesne wykrycie jest kluczowe dla zahamowania postępu. Skuteczne leczenie obejmuje usuwanie kamienia nazębnego, kiretaż, a także dbanie o prawidłową higienę jamy ustnej. Profilaktyka, oparta na zdrowym stylu życia oraz regularnych wizytach kontrolnych, pomaga uniknąć poważnych konsekwencji paradontozy.
(C) periodontologia Białystok, dentysta konsultacja zdalna, stomatolog konsultacje online