Jakie są objawy i leczenie nowotworów jamy ustnej

Nowotwory jamy ustnej to poważne schorzenia, które rozwijają się w obrębie błony śluzowej jamy ustnej, języka, dziąseł, podniebienia lub dna jamy ustnej. Wczesne rozpoznanie objawów jest kluczowe, ponieważ znacząco zwiększa szanse na skuteczne leczenie. Niestety, nowotwory jamy ustnej często rozwijają się bezobjawowo we wczesnym stadium, dlatego warto zwracać uwagę na wszelkie zmiany w obrębie jamy ustnej.

1. Objawy nowotworów jamy ustnej

Objawy nowotworów jamy ustnej mogą być różnorodne i zależą od stopnia zaawansowania choroby. Przede wszystkim warto zwrócić uwagę na:

• Owrzodzenia lub niegojące się rany – szczególnie te, które utrzymują się dłużej niż 2 tygodnie. Warto podkreślić, że owrzodzenia mogą być bolesne lub bezobjawowe.
• Białe lub czerwone plamy (leukoplakia lub erytroplakia) – pojawiające się na błonie śluzowej jamy ustnej są wczesnym sygnałem zmian nowotworowych.
• Ból w jamie ustnej – często jest to objaw, który pojawia się w zaawansowanym stadium choroby.
• Utrata czucia lub drętwienie – występuje w obrębie języka, policzków czy warg.
• Trudności w żuciu, mówieniu lub połykaniu – mogą wynikać z obecności guza.
• Przewlekły ból gardła – który nie ustępuje mimo leczenia.
• Opuchlizna lub guzki – wyczuwalne w okolicy jamy ustnej, szyi lub żuchwy.
• Krwawienie z dziąseł, języka lub błony śluzowej – często pojawia się bez widocznej przyczyny.

Dlatego każdy z tych objawów wymaga natychmiastowej konsultacji z lekarzem stomatologiem lub onkologiem, ponieważ wczesne wykrycie zmian nowotworowych znacząco zwiększa szanse na skuteczne leczenie.

2. Czynniki ryzyka rozwoju nowotworów jamy ustnej

Istnieje kilka czynników, które zwiększają ryzyko rozwoju nowotworów jamy ustnej. Przede wszystkim należą do nich:

• Palenie tytoniu i nadużywanie alkoholu – te nawyki są główną przyczyną nowotworów jamy ustnej.
• Infekcja wirusem HPV – szczególnie wirusem brodawczaka ludzkiego typu 16 i 18, który sprzyja rozwojowi zmian nowotworowych.
• Niewłaściwa higiena jamy ustnej – zaniedbania sprzyjają stanom zapalnym, które mogą prowadzić do nowotworzenia.
• Przewlekłe podrażnienia błony śluzowej – np. przez źle dopasowane protezy zębowe lub ostre krawędzie zębów.
• Niedobory witamin i minerałów – zwłaszcza witaminy A, C oraz żelaza.
• Długotrwała ekspozycja na promieniowanie UV – szczególnie w przypadku nowotworów warg.

Z tego względu warto unikać czynników ryzyka oraz regularnie kontrolować stan zdrowia jamy ustnej.

3. Diagnostyka nowotworów jamy ustnej

Diagnostyka nowotworów jamy ustnej obejmuje kilka etapów:

1. Badanie kliniczne – lekarz stomatolog dokładnie ogląda jamę ustną oraz ocenia wszelkie zmiany w jej obrębie.
2. Biopsja – pobranie fragmentu zmiany w celu badania histopatologicznego, które potwierdza obecność komórek nowotworowych.
3. Badania obrazowe – takie jak tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny, które pozwalają ocenić rozległość zmian.
4. Badania laboratoryjne – mogą obejmować analizę markerów nowotworowych.

W rezultacie odpowiednia diagnostyka pozwala na dokładne określenie stadium choroby i wdrożenie właściwego leczenia.

4. Leczenie nowotworów jamy ustnej

Leczenie nowotworów jamy ustnej zależy od stopnia zaawansowania choroby oraz lokalizacji zmiany. Przede wszystkim stosuje się:

Chirurgiczne usunięcie guza

• Jest podstawową metodą leczenia we wczesnych stadiach choroby. Polega na wycięciu zmiany nowotworowej wraz z marginesem zdrowych tkanek.

Radioterapia

• Stosowana jako leczenie uzupełniające po operacji lub w przypadkach, gdy operacja nie jest możliwa. Pomaga zniszczyć pozostałe komórki nowotworowe.

Chemioterapia

• Wykorzystywana głównie w zaawansowanych przypadkach nowotworów lub jako metoda skojarzona z radioterapią.

Immunoterapia

• Nowoczesna metoda leczenia, która wspomaga układ odpornościowy w walce z nowotworem.

Rehabilitacja po leczeniu

• Leczenie nowotworów jamy ustnej może prowadzić do trudności w mówieniu, jedzeniu lub oddychaniu. Dlatego ważna jest rehabilitacja logopedyczna i wsparcie psychologiczne.

5. Profilaktyka nowotworów jamy ustnej

Aby zmniejszyć ryzyko rozwoju nowotworów jamy ustnej, warto wdrożyć następujące działania profilaktyczne:

• Unikanie palenia tytoniu i alkoholu – są to główne czynniki ryzyka.
• Dbanie o higienę jamy ustnej – codzienne szczotkowanie zębów, nitkowanie oraz regularne wizyty u stomatologa pomagają w wykrywaniu zmian.
• Stosowanie ochrony przeciwsłonecznej – szczególnie w przypadku warg.
• Zdrowa dieta – bogata w witaminy A, C oraz minerały wzmacnia układ odpornościowy.
• Regularne badania kontrolne – wczesne wykrycie zmian znacząco zwiększa skuteczność leczenia.

Podsumowanie

Nowotwory jamy ustnej objawiają się owrzodzeniami, białymi lub czerwonymi plamami, bólem oraz trudnościami w żuciu i połykaniu. Ponieważ wczesne rozpoznanie choroby ma kluczowe znaczenie, należy zwracać uwagę na wszelkie zmiany w jamie ustnej. Leczenie polega głównie na chirurgicznym usunięciu guza, radioterapii lub chemioterapii. Profilaktyka oparta na zdrowym stylu życia, unikaniu używek oraz regularnych badaniach kontrolnych może znacząco zmniejszyć ryzyko rozwoju nowotworów jamy ustnej.

(C) periodontologia Białystok, dentysta konsultacja zdalna, stomatolog konsultacje online