Próchnica jest jedną z najczęstszych chorób jamy ustnej. Może dotyczyć różnych części zęba, w tym korony i korzenia. Choć w obu przypadkach chodzi o uszkodzenie zęba przez bakterie, przyczyny, objawy i leczenie różnią się. W tym artykule omówimy te różnice, aby pomóc lepiej zrozumieć, jak dbać o zdrowie zębów.
Co to jest próchnica?
Próchnica to proces, w którym bakterie w jamie ustnej rozkładają cukry, wytwarzając kwasy. Kwasy te uszkadzają tkanki zęba. Z czasem prowadzi to do ubytków, które mogą powodować ból, infekcje i utratę zęba. Dzielimy ją na próchnicę korony i próchnicę korzenia zęba. Obydwa rodzaje wymagają leczenia, aby zapobiec dalszym problemom.
Próchnica na koronie zęba
Co to jest?
Próchnica na koronie dotyczy części zęba nad linią dziąseł. Zwykle atakuje szkliwo, a potem zębinę. Powstaje najczęściej w wyniku niewłaściwej higieny jamy ustnej, spożywania zbyt wielu cukrów lub częstego jedzenia słodyczy.
Objawy
Na początku próchnica na koronie objawia się białymi plamami na szkliwie. Z czasem pojawiają się ciemniejsze przebarwienia. Jeśli nie zostanie podjęte leczenie, ząb staje się coraz bardziej wrażliwy na ciepłe i zimne pokarmy. W zaawansowanym stadium może pojawić się ból, zwłaszcza przy gryzieniu.
Leczenie
Leczenie polega na usunięciu zainfekowanej tkanki i wypełnieniu ubytku materiałem stomatologicznym. Jeśli próchnica dotyczy głębszych warstw zęba, może być konieczne leczenie kanałowe.
Próchnica na korzeniu zęba
Co to jest?
Próchnica korzeniowa dotyczy części zęba, która znajduje się poniżej linii dziąseł. Korzeń nie ma szkliwa, dlatego jest bardziej podatny na działanie kwasów. Tego typu próchnica jest częstsza u osób starszych, które mają odsłonięte korzenie zębów z powodu recesji dziąseł.
Objawy
Na początku próchnica korzeniowa może nie dawać objawów. Z czasem pacjent może odczuwać wrażliwość na zimno, ciepło i kwaśne jedzenie. Kiedy choroba postępuje, pojawia się ból, zwłaszcza przy dotykaniu lub gryzieniu.
Leczenie
Leczenie próchnicy korzeniowej polega na usunięciu chorej tkanki i wypełnieniu ubytku. W przypadku głębokiej próchnicy może być konieczne leczenie kanałowe. Regularne kontrole stomatologiczne pozwalają na wczesne wykrycie choroby.
Główne różnice między próchnicą na koronie i korzeniu zęba
Lokalizacja
Próchnica na koronie dotyczy powierzchni nad linią dziąseł, czyli części widocznej zęba. Próchnica korzeniowa atakuje część zęba, która jest poniżej linii dziąseł. W tym przypadku korzeń jest bardziej wrażliwy, ponieważ nie jest chroniony przez szkliwo.
Przyczyny
Próchnica korony zęba jest wynikiem złej higieny jamy ustnej i nadmiernego spożywania cukrów. Próchnica korzenia zęba pojawia się zazwyczaj na skutek recesji dziąseł, starzenia się zębów lub chorób przyzębia. W przypadku próchnicy korzeniowej, proces jest często bardziej agresywny.
Objawy
Próchnica korony na początku może objawiać się białymi plamkami na szkliwie, a później ciemniejszymi przebarwieniami. W przypadku próchnicy korzeniowej objawy są mniej zauważalne na początku, ale mogą obejmować wrażliwość na zmiany temperatury oraz ból przy żuciu.
Leczenie
Leczenie obu rodzajów próchnicy polega na usunięciu uszkodzonej tkanki i odbudowie zęba. Próchnica na koronie może wymagać mniej inwazyjnego leczenia niż próchnica korzenia, gdzie częściej konieczne jest leczenie kanałowe.
Jak zapobiegać próchnicy?
Aby uniknąć próchnicy, zarówno na koronie, jak i na korzeniu zęba, ważna jest odpowiednia higiena jamy ustnej. Regularne szczotkowanie, używanie nici dentystycznej i płukanie jamy ustnej pomagają usunąć płytkę nazębną. Należy także unikać nadmiernej konsumpcji słodyczy i kwaśnych napojów. Osoby starsze, które mają odsłonięte korzenie, powinny stosować pasty z fluorem i regularnie kontrolować stan zdrowia jamy ustnej u stomatologa.
Reasumując
Próchnica na koronie i korzeniu zęba to dwie różne postacie tej samej choroby, różniące się przyczynami, objawami i leczeniem. Próchnica na koronie najczęściej dotyczy szkliwa i zębiny, podczas gdy próchnica korzeniowa pojawia się na odsłoniętym korzeniu. W obu przypadkach kluczowa jest profilaktyka i szybkie leczenie, aby uniknąć poważnych problemów zdrowotnych.
101
16
53