W miarę starzenia się organizmu, jamę ustną dotykają różnorodne zmiany. Te procesy mogą wpływać na ogólne zdrowie, komfort oraz zdolność do jedzenia czy mówienia. Dlatego odpowiednia opieka stomatologiczna jest kluczowa, aby zapobiegać problemom wynikającym z tych zmian. W tym artykule przyjrzymy się głównym zmianom, jakie zachodzą w jamie ustnej wraz z wiekiem, oraz ich wpływowi na zdrowie.
Ścieranie zębów i ich osłabienie
Jednym z najczęstszych problemów, które dotykają osoby starsze, jest ścieranie szkliwa zębów. Każdego dnia zęby są narażone na nacisk podczas jedzenia i mówienia. W rezultacie szkliwo stopniowo się ściera. Z biegiem lat zęby stają się bardziej wrażliwe na zimne, gorące i słodkie potrawy. Ścieranie szkliwa może również prowadzić do zwiększonego ryzyka złamań i uszkodzeń zębów.
Osłabione zęby częściej ulegają pęknięciom, a także są bardziej podatne na próchnicę. Długotrwałe ścieranie może zmniejszyć wysokość zgryzu, co wpływa na wygląd twarzy oraz może powodować ból w stawach skroniowo-żuchwowych. Dlatego regularne wizyty u stomatologa są kluczowe, aby monitorować stan zębów i podejmować odpowiednie kroki zapobiegawcze.
Cofanie się dziąseł i odsłanianie korzeni zębów
Wraz z wiekiem dziąsła zaczynają się cofać, co prowadzi do odsłaniania korzeni zębów. Korzenie są bardziej podatne na próchnicę, ponieważ nie chroni ich szkliwo. W efekcie, osoby starsze często cierpią z powodu wrażliwości zębów, szczególnie na zimne i gorące napoje.
Dziąsła, które cofają się, mogą również wskazywać na obecność chorób przyzębia, takich jak paradontoza. Ta choroba może prowadzić do utraty kości, a w konsekwencji do rozchwiania i wypadania zębów. Dlatego dbanie o zdrowie dziąseł i regularne czyszczenie zębów u dentysty odgrywa kluczową rolę w zapobieganiu tym problemom.
Zmniejszenie produkcji śliny
Produkcja śliny z wiekiem zaczyna spadać, co prowadzi do suchości w ustach, czyli kserostomii. Ślina jest niezbędna do neutralizowania kwasów w jamie ustnej oraz oczyszczania zębów z resztek pokarmu. Osoby starsze, które mają zmniejszoną ilość śliny, są bardziej narażone na rozwój próchnicy i infekcji grzybiczych.
Suchość w ustach może być także skutkiem ubocznym przyjmowania niektórych leków. Warto więc zadbać o odpowiednie nawodnienie organizmu i stosować produkty nawilżające jamę ustną, aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia tych problemów.
Zmiany w zgryzie
Wraz z utratą zębów lub ich przemieszczaniem, zmienia się zgryz. U seniorów może to prowadzić do nierównomiernego rozkładu sił podczas żucia. Często występuje przemieszczenie pozostałych zębów, co utrudnia prawidłowe jedzenie. Zmiany te mogą wpływać na wygląd twarzy, prowadząc do zapadnięcia policzków i zmiany kształtu ust.
Zastosowanie protez zębowych staje się niezbędne w takich przypadkach. Niewłaściwie dopasowane protezy mogą powodować dyskomfort oraz owrzodzenia. Regularna kontrola i dopasowanie protez są więc niezwykle ważne.
Zmiany w tkankach miękkich jamy ustnej
Tkanki miękkie jamy ustnej, takie jak dziąsła, język czy błona śluzowa, także zmieniają się z wiekiem. Stają się cieńsze i bardziej podatne na podrażnienia. To sprawia, że osoby starsze częściej doświadczają urazów oraz problemów z gojeniem ran. Zwiększa się także ryzyko wystąpienia infekcji, takich jak kandydoza, które mogą mieć poważne konsekwencje zdrowotne.
Zmiany te wpływają również na odczuwanie smaku, co może prowadzić do utraty apetytu. Problemy te są często spotykane u osób, które przyjmują wiele leków, wpływających na zmysły smaku.
Zwiększone ryzyko nowotworów jamy ustnej
Wraz z wiekiem rośnie ryzyko wystąpienia nowotworów w obrębie jamy ustnej. Osoby starsze są bardziej narażone na rozwój nowotworów języka, warg, dziąseł oraz błony śluzowej. Czynniki takie jak palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu i niedostateczna higiena jamy ustnej zwiększają ryzyko wystąpienia tych nowotworów.
Regularne wizyty u stomatologa pozwalają na wczesne wykrycie zmian nowotworowych, co zwiększa szanse na skuteczne leczenie. Seniorzy powinni zwracać uwagę na wszelkie zmiany, takie jak przewlekłe owrzodzenia, ból czy guzki w jamie ustnej, i natychmiast zgłaszać je lekarzowi.
Osłabienie kości i utrata zębów
Z wiekiem kości szczęki stają się słabsze, co zwiększa ryzyko utraty zębów. Choroby przyzębia mogą przyspieszyć ten proces. Utrata zębów wpływa na zdolność do żucia oraz trawienia, a także na ogólny stan zdrowia.
Stosowanie protez, mostów czy implantów staje się niezbędne w przypadku utraty zębów. Regularne kontrole stomatologiczne oraz odpowiednia dieta bogata w wapń i witaminę D mogą pomóc w utrzymaniu zdrowych kości i zębów.
Podsumowanie
Z wiekiem jamę ustną dotykają różnorodne zmiany, które mogą prowadzić do poważnych problemów stomatologicznych. Ścieranie zębów, recesja dziąseł, suchość w ustach oraz zmiany w zgryzie to tylko niektóre z problemów, z którymi mierzą się seniorzy. Dlatego regularne wizyty u stomatologa, odpowiednia higiena oraz zdrowa dieta są kluczowe w utrzymaniu zdrowia jamy ustnej. W Białymstoku seniorzy mogą skorzystać z wielu usług stomatologicznych, które pomagają im walczyć z tymi wyzwaniami i cieszyć się zdrowiem jamy ustnej przez długi czas.
(C) Białystok periodontologia, dentysta konsultacja zdalna, stomatolog konsultacje online