Leczenie ortodontyczne u dorosłych różni się od terapii przeprowadzanej u dzieci czy nastolatków, ponieważ często wymaga większego uwzględnienia czynników związanych z wiekiem, takich jak stan przyzębia czy istniejące uzupełnienia protetyczne. Pomimo tych wyzwań, dzięki nowoczesnym technologiom można skutecznie poprawić estetykę i funkcję zgryzu. Poniżej przedstawiamy etapy leczenia ortodontycznego u dorosłych.
Pierwszy etap: konsultacja i diagnostyka
Leczenie ortodontyczne zawsze zaczyna się od dokładnej konsultacji z ortodontą.
- Wywiad medyczny i stomatologiczny: Lekarz zbiera informacje o stanie zdrowia pacjenta, wcześniejszych zabiegach stomatologicznych oraz oczekiwaniach względem leczenia.
- Badanie kliniczne: Ortodonta ocenia ustawienie zębów, zgryz, proporcje twarzy oraz stan przyzębia.
- Diagnostyka obrazowa: Zdjęcia RTG (pantomograficzne i cefalometryczne) pozwalają ocenić struktury kostne oraz położenie zębów. Czasem wykonuje się również tomografię komputerową.
- Modele diagnostyczne: Na podstawie wycisków lub skanów wewnątrzustnych lekarz tworzy modele, które pomagają dokładnie zaplanować leczenie.
Na tym etapie ortodonta opracowuje szczegółowy plan leczenia i omawia go z pacjentem, w tym czas trwania terapii oraz możliwe metody leczenia, takie jak aparaty stałe, ruchome czy nakładki.
Drugi etap: przygotowanie do leczenia
Przed rozpoczęciem właściwej terapii konieczne jest odpowiednie przygotowanie jamy ustnej.
- Higienizacja: Usunięcie kamienia nazębnego i osadów pozwala poprawić higienę jamy ustnej, co jest kluczowe podczas noszenia aparatu.
- Leczenie zachowawcze: Ortodonta kieruje pacjenta do stomatologa, aby wyleczyć próchnicę czy wymienić nieszczelne wypełnienia.
- Ocena stanu przyzębia: Pacjenci z chorobami dziąseł często muszą przejść terapię periodontologiczną przed założeniem aparatu.
- Ekstrakcje zębów: W niektórych przypadkach, aby uzyskać miejsce na przesunięcie zębów, konieczne jest usunięcie jednego lub kilku zębów.
Ten etap zapewnia zdrową podstawę do rozpoczęcia leczenia ortodontycznego.
Trzeci etap: założenie aparatu ortodontycznego
Właściwe leczenie rozpoczyna się od założenia aparatu, który jest dobierany indywidualnie.
Rodzaje aparatów:
- Aparat stały: Najczęściej stosowany u dorosłych, składa się z zamków przyklejonych do zębów oraz łuków, które wywierają nacisk na zęby.
- Nakładki ortodontyczne (np. Invisalign): Przezroczyste nakładki cieszą się dużą popularnością wśród dorosłych ze względu na ich estetykę i wygodę.
- Aparat lingwalny: Zamki są umieszczone po wewnętrznej stronie zębów, co czyni aparat niewidocznym.
Po założeniu aparatu lekarz wyjaśnia pacjentowi, jak dbać o higienę oraz jak radzić sobie z początkowym dyskomfortem.
Czwarty etap: aktywna faza leczenia
W trakcie tej fazy aparat koryguje ustawienie zębów oraz zgryz poprzez stopniowe przesuwanie zębów.
- Wizyty kontrolne: Pacjent odwiedza ortodontę co 4-8 tygodni. Lekarz wymienia łuki, aktywuje aparat lub kontroluje postępy leczenia.
- Monitorowanie postępów: Ortodonta regularnie wykonuje zdjęcia i obserwuje zmiany w ułożeniu zębów.
- Przestrzeganie zaleceń: Pacjent powinien stosować się do zaleceń lekarza, np. nosić dodatkowe elementy aparatu, takie jak wyciągi.
Czas trwania tej fazy zależy od stopnia zaawansowania wady zgryzu i wynosi od kilku miesięcy do kilku lat.
Piąty etap: zdjęcie aparatu
Po osiągnięciu zamierzonych efektów ortodonta usuwa aparat.
- Usunięcie zamków i łuków: Aparat stały jest zdejmowany, a powierzchnia zębów dokładnie oczyszczona z resztek kleju.
- Wykonanie zdjęć kontrolnych: Ortodonta ocenia wyniki leczenia za pomocą zdjęć RTG oraz zdjęć wewnątrzustnych.
- Higienizacja końcowa: Po zdjęciu aparatu pacjent często korzysta z zabiegów wybielania lub polerowania zębów, aby poprawić ich wygląd.
Szósty etap: retencja
Po zakończeniu aktywnego leczenia kluczowe znaczenie ma retencja, która zapobiega nawrotowi wady zgryzu.
- Aparaty retencyjne: Ortodonta zakłada aparat retencyjny, który utrzymuje zęby w nowym położeniu. Może to być retainer ruchomy (przezroczysta nakładka) lub stały (drut przyklejony do wewnętrznej strony zębów).
- Wizyty kontrolne: Pacjent powinien regularnie odwiedzać ortodontę, aby monitorować stabilność wyników.
Retencja trwa zazwyczaj kilka lat, a czasem dożywotnio, w zależności od indywidualnych potrzeb pacjenta.
Czynniki wpływające na skuteczność leczenia
- Stan zdrowia jamy ustnej: Dobra higiena oraz zdrowe dziąsła są kluczowe dla powodzenia leczenia.
- Współpraca pacjenta: Regularne wizyty, przestrzeganie zaleceń i odpowiedzialność za higienę przyspieszają efekty.
- Rodzaj wady zgryzu: Stopień skomplikowania wady wpływa na czas i przebieg terapii.
Podsumowanie
Leczenie ortodontyczne u dorosłych to wieloetapowy proces obejmujący diagnostykę, przygotowanie, aktywną korekcję oraz retencję. Każdy etap jest istotny dla uzyskania trwałych rezultatów. Dzięki nowoczesnym technologiom, takim jak aparaty estetyczne czy nakładki ortodontyczne, leczenie jest bardziej komfortowe i dyskretne. W Białymstoku wiele specjalistycznych klinik oferuje kompleksowe terapie ortodontyczne dla dorosłych, zapewniając pacjentom piękny uśmiech i zdrowie jamy ustnej.
(C) stomatolog Białystok, dentysta konsultacja zdalna, stomatolog konsultacje online